Onregelmatigheidstoeslagen (ORT). De complete gids

Onregelmatigheidstoeslagen krijg je vaak wanneer je in het weekend, op feestdagen of ’s avonds en ’s nachts werkt. Volgens de wet zijn werkgevers niet verplicht dit te bieden, maar in veruit de meeste gevallen gebeurt het wel. Vooral in de zorg – waar veel werknemers op niet-reguliere werktijden werken – zijn onregelmatigheidstoeslagen veel van toepassing. Alles wat je over ORT moet weten, lees je in dit artikel.

Wat betekent ORT?

Waarom zijn er onregelmatigheidstoeslagen?

Onregelmatigheidstoeslagen zijn extra financiële beloningen die aan werknemers worden toegekend vanwege afwijkende werkuren. Het belangrijkste doel van deze toeslagen is om werknemers te compenseren voor het ongemak en de verstoring van hun normale routine.

Nachtdiensen maken bijvoorbeeld flink wat impact op het dag-nachtritme en het gezinsleven van mensen. Ook weekenddiensten vragen vaak veel aanpassingsvermogen van het gezin. Door ORT, staat er wat tegenover. Hierdoor blijft de bezetting – ook ’s nachts en in het weekend – voldoende.

Wanneer heb je recht op onregelmatigheidstoeslagen?

Vooropgesteld heeft niemand wettelijk gezien recht op ORT. Dit hangt af van de cao of arbeidsovereenkomsten. Pak deze er dus bij, als je weer weten op hoeveel ORT jij recht hebt. In dit hoofdstuk lees je in wat voor situaties je in Nederland meestal recht hebt op onregelmatigheidstoeslag.

1. Nachtdienst:
Deze toeslag wordt meestsal toegekend aan werknemers die ’s nachts tussen 22:00 uur en 06:00 uur werken. Nachtdiensten verstoren de biologische klok. Vandaar een tegemoetkoming in de vorm van geld.

2. Weekend en feestdagen:
Werknemers die op weekenddagen of nationale feestdagen werken, ontvangen extra toeslag. Aangezien deze dagen normaal gesproken zijn gereserveerd voor rust en ontspanning, compenseert deze toeslag werknemers voor het ‘opofferen’ van hun vrije tijd.

3. Oproepdienst:
Deze toeslag is van toepassing op werknemers die op korte termijn moeten inspringen wanneer dat nodig is, bijvoorbeeld als vervanging voor een zieke collega. Omdat deze werknemers zich snel moeten aanpassen, ontvangen ze in sommige gevallen een extra beloning.

4. Ploegentoeslag:
In sommige industrieën, zoals de productie, werken werknemers vaak in ploegendiensten die dag en nacht doorgaan. Ploegentoeslagen worden gegeven aan werknemers die in deze roosters werken, omdat het een extra inspanning vergt om in wisselende shifts te werken.

5. Onvoorspelbare roosters:
Sommige beroepen, zoals die in de horeca of de evenementenindustrie, werken met roosters die moeilijk te voorspellen zijn vanwege de variabele vraag. Werknemers in deze sectoren ontvangen soms een toeslag vanwege de onzekerheid van hun werkuren.

6. Overuren:
Wanneer werknemers extra uren werken buiten hun normale schema, komen ze soms in aanmerking voor overurentoeslagen. Als deze overuren onverwachts zijn, bijvoorbeeld als gevolg van een plotselinge toename van het werk, kan er ook een specifieke toeslag voor onverwacht overwerk van toepassing zijn. Dit is allemaal afhankelijkvan de cao of arbeidsovereenkomst.

Is ORT het waard om onregelmatig te werken?

Een extra financiële beloning is natuurlijk leuk en aardig, maar de nadelen wegen soms ook zwaar. Hierbij de voor- en nadelen op een rijtje.

Positieve effecten van onregelmatig werken

1. Financiële beloning:
Onregelmatigheidstoeslagen verhogen het totale inkomen soms fors, wat leidt tot meer financiële stabiliteit.

2. Flexibiliteit:
Onregelmatig werken kan werknemers de mogelijkheid bieden om verschillende tijden te kiezen die beter passen bij hun persoonlijke schema’s en verplichtingen.

3. Diversiteit in taken:
Verschillende werktijden resulteren vaak in het uitvoeren van diverse taken en het omgaan met verschillende situaties.

4. Extra tijd in daluren:
Na nachtdienst krijg je veel rust. Velen houden tijd over voor persoonlijke klusjes, zoals boodschappen medische afspraken of andere dingen.

5. Waardering:
Werknemers die bereid zijn onregelmatige uren te werken, worden vaak gewaardeerd door collega’s en werkgever flexibiliteit, wat het gevoel van betrokkenheid kan vergroten.

Negatieve effecten van onregelmatig werken

1. Verstoord bioritme:
Onregelmatig verstoort je biologische slaapritme. Dit kan leiden tot slaapproblemen, vermoeidheid en verminderde alertheid.

Bron: Aafke van der Ende

2. Sociale isolatie:
Werken tijdens avonden, nachten of weekends kan leiden tot minder tijd met familie en vrienden, waardoor sociale isolatie kan ontstaan.

3. Gezondheidsrisico’s:
Onregelmatig werken wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op gezondheidsproblemen, zoals hartziekten, diabetes en spijsverteringsproblemen.

4. Werk-privé balans:
Het kan moeilijk zijn om een evenwicht te vinden tussen werk en privéleven, vooral wanneer werknemers te maken hebben met onvoorspelbare werkuren.

5. Belemmering voor plannen:
Onregelmatig werken kan het plannen van persoonlijke activiteiten, vakanties en evenementen lastig maken.

6. Productiviteit en concentratie:
Vermoeidheid door onregelmatig werken kan leiden tot verminderde productiviteit en concentratie op het werk.

Onrgelmatigheidstoeslag per sector

Hoeveel onregelmatigheidstoeslag je krijgt, hangt af van je cao of arbeidsovereenkomst. In veel zorggerelateerde cao’s is het bekend hoeveel extra geld je krijgt voor het werken tijdens onregelmatige uren. Bekijk voor de meest recente informatie altijd in je cao. Onderstaande bedragen zijn op basis van de beschikbare informatie van vakbonden en werkgeversorganisaties.

ORT gehandicaptenzorg, GGZ, thuiszorg, verzorgingstehuizen en verpleging

ORT jeugdzorg

De onregelmatigheidstoeslag in de jeugdzorg verschilt volgens de laatste informatie iets van bovenstaande beroepgroepen in de zorg:

Ziekenhuizen

Ploegendiensten

Hoe overzichtelijk de ORT voor de zorg is, hoe niet-overzichtelijk voor mensen die in ploegediensten werken. Dit soort banen vinden vooral in de commerciele sector plaats, waar elk bedrijf andere arbeidsvoorwaarde hanteert. Over het algemeen kun je uitgaan van het volgende schema voor ploegentoeslagen. Wanneer je je ploegentoeslag wil berekenen, moet je dus echt eerst in je cao of arbeidsovereenkomst kijken.

Werktijden.nl helpt plannen