Carrièretesten en personeelstesten: welke zijn er en wat heb je eraan?

Als werkgever of HR-professional wil je kandidaten selecteren die passen bij je organisatie én de functie. Personeelstesten bieden wetenschappelijk onderbouwde, objectieve inzichten die je helpen betere beslissingen te nemen in het selectieproces of bij de ontwikkeling van medewerkers.

Waarom personeelstesten inzetten?

Personeelstesten versterken het selectieproces. Ze leveren zeer objectieve informatie naast wat je ziet in cv's en sollicitatiegesprekken. Een goed opgezet testprogramma voorspelt werkprestaties beter dan alleen een paar gesprekken.

De voordelen zijn duidelijk: je verkleint het risico op verkeerde aannames, vermindert de invloed van onbewuste vooroordelen en verbetert de match tussen kandidaat en functie. Dit zorgt voor lagere uitstroomcijfers en hogere medewerkerstevredenheid.

Veelgebruikte personeelstesten door HR

Als HR-professional heb je vaak toegang tot verschillende testinstrumenten, zoals de:

1. Capaciteitentesten

Deze testen meten cognitieve vaardigheden van kandidaten. Ze voorspellen hoe snel iemand nieuwe informatie verwerkt en lastige problemen oplost. Bekende voorbeelden zijn de:

• Watson-Glaser Critical Thinking Test
• Raven's Progressive Matrices
• Numerical Reasoning Test
  
  

Deze testen zijn handig voor functies waarbij analytisch denken, probleemoplossend vermogen en snelle informatieverwerking belangrijk zijn. Denk daarbij aan financiële of technische posities.

2. Persoonlijkheidstesten

Persoonlijkheidstesten brengen karakter en gedragsvoorkeuren in kaart. Ze helpen bepalen of een kandidaat past binnen je bedrijfscultuur. Veelgebruikte testen zijn de:

• Big Five
• MBTI (Myers-Briggs Type Indicator)
• DISC-analyse
  
  

Deze testen bieden inzicht in hoe kandidaten communiceren, samenwerken en omgaan met stress. Dit is ontzettend belangrijk voor functies met veel klantcontact of teamwerk.

3. Competentiegerichte assessments

Deze assessments evalueren vaardigheden die super relevant zijn voor de functie:

• In-basket oefeningen
• Rollenspellen
• Casestudies
• Presentatieopdrachten
  
  

Deze assessmentvormen zijn vooral geschikt voor managementfuncties of specialistische rollen waarbij hele specifieke competenties belangrijk zijn.

4. Situationele beoordelingstesten (SJT's)

SJT's presenteren werkgerelateerde scenario's gevolgd door mogelijke reacties. Kandidaten kiezen de meest effectieve aanpak. Deze testen meten vakspecifieke kennis en zijn erg waardevol voor:

• Klantenservicefuncties; hoe reageren kandidaten op uitdagende klantgesprekken
• Leidinggevende posities; hoe lossen kandidaten conflicten op
• Verkooprollen; hoe gaan kandidaten om met bezwaren of afwijzingen
  
  

5. Drijfverentesten

Deze testen onthullen wat medewerkers motiveert. Populaire opties zijn de:

• Reiss Motivation Profile
• Career Values Scale
• De Logica Basic Needs Assessment
  
  

Deze inzichten helpen je bij het afstemmen van managementstijlen, het vinden van fijne teamstructuren en het ontwikkelen van goede strategieën voor het geven van beloningen.

Inzet van testen in verschillende HR-processen

De testen en assessments zijn niet alleen in te zetten tijdens de selectieprocedure, maar ook op andere momenten:

Werving en selectie

Tijdens werving en selectie combineer je als het goed is verschillende testvormen:

De eerste selectieronde kan beginnen met online capaciteitentesten. Deze scheiden snel de sterke kandidaten van de zwakkere. Vervolgens gebruik je persoonlijkheidstesten om te beoordelen wie past binnen je organisatiecultuur.

Voor de beste kandidaten organiseer je een uitgebreider assessment met rollenspellen, casestudies en interviews. Dit geeft een zeer compleet beeld van iemands capaciteiten en potentieel.

Ontwikkeling en talent management

Testen zijn niet alleen waardevol bij werving. Ze ondersteunen ook ontwikkelingstrajecten:

• 360-graden feedback instrumenten zoals de Leadership Circle Profile geven inzicht in hoe medewerkers presteren volgens collega's, leidinggevenden en ondergeschikten
• De StrengthsFinder identificeert talenten die verder ontwikkeld kunnen worden
• De Learning Style Inventory helpt bij het afstemmen van trainingen op individuele leervoorkeuren

Deze tools ondersteunen bijzonder gerichte ontwikkelplannen en talentontwikkeling.

Bron: HRorganizer

Hoe implementeer je een testprogramma?

Als HR-professional of werkgever moet je rekening houden met een aantal belangrijke zaken:

Allereerst moet je bepalen welke competenties en eigenschappen het belangrijkst zijn voor de functie. Stem je tests hierop af en vermijd irrelevante metingen.

Daarnaast is het belangrijk dat je testen selecteert die wetenschappelijk gevalideerd zijn. Vraag leveranciers naar betrouwbaarheids- en validiteitsgegevens. Zo is bekend dat de DISC-analyse volgens de wetenschap niét al te veelzeggend is, maar wel veel gebruikt wordt.

Daarnaast moet je medewerkers die testen afnemen goed trainen. Zij moeten de tests kunnen uitleggen, afnemen en interpreteren.

Tot slot is het belangrijk testresultaten altijd in context te plaatsen. Ze vormen één informatiebron naast interviews, referenties en werkervaring. Het is en blijft altijd een momentopname.

Kijk uit met de vraagstelling

Je moet er goed voor zorgen dat testen geen onbedoelde discriminatie veroorzaken. Valideer dat je testen altijd verschillende demografische groepen eerlijk behandelen. Daarom is het aan te raden om tests in te kopen bij derden.

Transparantie is ook belangrijk. Informeer kandidaten over welke testen je gebruikt en waarom. Deel de resultaten en bied mogelijkheid tot feedback.

Verder moet je de AVG-richtlijnen volgen bij het verzamelen, opslaan en verwerken van testgegevens. Bewaar alleen wat je echt moét bewaren en bescherm de vertrouwelijkheid.

Return on investment (ROI) meten van deze testen

Je investering in testprogramma's levert als het goed is meetbare resultaten op:

• Lagere personeelsverloop cijfers
• Verbeterde werkprestaties
• Hogere medewerkerstevredenheid
• Kortere inwerkperiodes
  
  

Door deze metrics te monitoren, kun je de waarde van je testprogramma vrij gemeakkelijk aantonen aan het management.

Kortom: onderschat de waarde van personeelstesten niet

Personeelstesten vormen een zeer krachtige en misschien wel onderschatte toevoeging aan je HR. Ze leveren veel verschillende objectieve inzichten die helpen bij het maken van betere beslissingen over je personeel. Door de juiste testen te selecteren en deze professioneel in te zetten, verbeter je simpelweg de kwaliteit van je personeelsbestand. Hiermee versterk je weer het succes van je organisatie én heb je meer mensen op de juiste plek.