Arbeidsproductiviteit berekenen? Simpele formule + rekenvoorbeelden

Arbeidsproductiviteit is dé succesformule voor efficiënt werken. Het berekenen van arbeidsproductiviteit vertelt ons hoe slim we werken en hoeveel we bereiken met de tijd die we besteden. Hoe je dat doet – inclusief rekenvoorbeelden en formules – lees je in dit artikel.

Wat is arbeidsproductiviteit?

Arbeidsproductiviteit is de belangrijkste maatstaf voor de efficiëntie waarmee arbeid wordt ingezet om goederen of diensten te produceren. Het geeft aan hoe efficiënt en effectief een bepaalde hoeveelheid arbeid wordt ingezet. Met andere woorden: het meet de output per eenheid arbeid. Een hogere arbeidsproductiviteit suggereert dat een organisatie meer produceert met minder arbeid.

Héél simpel vertaald is arbeidsproductiviteit eigenlijk gewoon een manier om te meten hoe goed we werken. Stel je voor dat je een tuinman bent. Als je in een uur vijf bloemen plant, is je arbeidsproductiviteit vijf bloemen per uur. Hoe je dat berekent in meer gecompliceerde situaties lees je in de volgende hoofdstukken.

In de Van Dale wordt arbeidsproductiviteit als volgt omschreven: ‘’de productie per werknemer per tijdseenheid’’.

Hoe bereken je arbeidsproductiviteit? (formule)

De basisformule voor arbeidsproductiviteit is het totaal geproduceerde goederen of diensten gedeeld door het aantal ingezette arbeidshuren. De formule ziet er visueel als volgt uit:

Het is belangrijk om te begrijpen dat deze formule flexibel is. In de diensten of kennissector, is het soms heel lastig in te schatten hoeveel tijd één dienst kost. Je kunt de formule dan aanpassen of bijvoorbeeld een gemiddelde nemen.

Rekenvoorbeelden

Rekenvoorbeelden voor arbeidsproductiviteit laten goed zien hoe je het berekent. De basisformule is simpel en in veel sectoren toe te passen:

Voorbeeld 1: landbouw
Stel dat een boerderij in één dag 1000 appels oogst en hiervoor 200 arbeidsuren nodig heeft. De berekening zou dan zijn:

1000 appels / 200 arbeidsuren = 5 appels per uur. De arbeidsproductiviteit is in dit geval dus 5 appels per uur. Als je dit als bedrijf weet en het wil verhogen, kun je bijvoorbeeld de aanschaf van nieuwe machines in overweging nemen en daar een nieuwe berekening voor maken.

Voorbeeld 2: IT
Neem een IT-bedrijf dat in één dag 1000 regels code schrijft met 100 arbeidsuren:

Arbeidsproductiviteit=1000 regels code/100 arbeidsuren=10 regels code per arbeidsuur. Het lastige aan dit voorbeeld is echter dat de ene code een stuk makkelijker te schrijven is dan de ander. Dit hangt af van de complexiteit van de opdracht. Het is dus een stuk moeilijker om de precieze arbeidsproductiviteit te berekenen.

Voorbeeld 3: klantenservice
In een klantenservicecentrum beantwoordt een medewerker gedurende een dag 80 telefoongesprekken en werkt hiervoor 6 uur. De arbeidsproductiviteit zou dan zijn: 80 telefoongesprekken/6 uur=13,33 telefoongesprekken per.

Deze data geeft inzicht in hoe efficiënt de medewerker telefoongesprekken afhandelt. Het kan voor een bedrijf een streven zijn om elke nieuwe werknemer dit binnen een x-aantal maanden te laten bereiken. Je kunt er ook voor kiezen om een strategie te bedenken om de gesprekken korter te maken, zodat de arbeidsproductiviteit wordt geoptimaliseerd

Arbeidsproductiviteit per land

Er wordt jaarlijks uitgebreid onderzoek gedaan naar de arbeidsproductiviteit per land. Nederland komt daar al jaren goed uit en staat dan ook vaak in de top 10. In de volgende grafief zie je welke landen het beste scoren op het gebied van productief werken:

Dit lijken goede cijfers, maar als we werder kijken zien we dat de productiviteit in Nederland niét stijgt, terwijl het in de VS bijvoorbeeld wel stijgt. De oorzaak van deze stagnatie is niet bekend. De verwachting is echter dat AI de productiviteit van veel landen flink zal opschroeven, zo ook van Nederland.

Arbeidsproductiviteit verhogen door de tool van Werktijden.nl

Door inzicht te krijgen in het aantal werkuren en werktijden van je personeel, kun je eenvoudig meten wat de arbeidsproductiviteit is. De tool van Werktijden.nl biedt niet alleen inzicht, maar je ontvangt ook maandrapportages en belangrijke data van onder andere verlof, verzuim en min- en plusuren. Met andere woorden: als je productiever wil werken, is een personeelsplanning- en rooster software de eerste stap in de juiste richting. Want eerst is data en overzicht nodig, voordat je gegrond de arbeidsproductiviteit kunt verhogen.

Probeer gratis